کد خبر: 373202
۰
PNAZAR
نسخه چاپی

پژوهش اقتصادی توسعه تعاونی‌ها رمز خودکفایی محصولات راهبردی کشاورزی

«حجت الاسلام سیدعلی حسینی» در سلسله نشست‌های «درسواره‌های تعاون» که با موضوع «نقش تعاون در خودکفایی محصولات راهبردی کشاورزی» توسط «مرکز نوآوری و توسعه تعاون ایران» برگزار شد، به مباحثی از جمله بومی‌سازی دانش کشاورزی، ساماندهی دانش آموختگان و کشاورزان در قالب تعاونی‌ها و استفاده از ظرفیت آنها برای پیاده‌سازی دانش در بخش کشاورزی و اصلاح الگوی کشت و آبیاری پرداخت.

نیازمند دانش بومی - اسلامی در کشاورزی هستیم

حسینی در این نشست یکی از مشکلات جدی بخش کشاورزی را نوع آموزش‌های دانشگاهی دانسته ومی‌گوید: آموزش‌های دانشگاهی ما به طور عموم منحصر به ترجمه دانش‌های غربی است، در حالی که ما نیازمند دانش بومی به تناسب شرایط خاص آب و هوایی، خاک و طبیعت خود هستیم.

رئیس اندیشکده دین، کشاورزی و محیط زیست دانشگاه امام صادق(ع)، با تاکید بر اینکه مشکلات حوزه کشاورزی در کشور با دانش غربی حل نمی‌شود، می‌افزاید: باید وارد حوزه تحقیق محلی و بومی متناسب با داشته‌ها، آب و خاک و فرهنگ خود شده و با استفاده از آموزه‌های دینی و قرآنی نسبت به ارتقای این بخش اقدام کنیم.
مشکلات حوزه کشاورزی در کشور با دانش غربی حل نمی‌شود، باید وارد حوزه تحقیق محلی و بومی متناسب با داشته‌ها، آب و خاک و فرهنگ خود شده و با استفاده از آموزه‌های دینی و قرآنی نسبت به ارتقای این بخش اقدام کنیموی با اشاره به آیه دوم سوره مائده «تَعَاوَنُوا عَلَی الْبِرِّ وَالتَّقْوَا (با یکدیگر در نیکوکاری و تقوا همکاری کنید)» از جمله مصادیق «الْبِرِّ» را کشاورزی دانسته و تاکید می‌کند: تعاون جایگاه بسیار گسترده‌ای در تمدن اسلامی و ایرانی به ویژه بخش کشاورزی دارد.

این کارشناس ارشد کشاورزی و محیط زیست با بیان اینکه ۳۳ شیوه آبیاری در این حوزه شناسایی شده است، با اشاره به باران‌های رگباری و سیل‌آسا در مناطق مختلف کشور می‌افزاید: هر چند سال یکبار این بارش‌ها را داریم که در گذشته‌های دور ایرانیان قدیم به ۶ روش جلوی سیل را آن هم با ابزارهای ساده‌ای چون بیل و گلنک می‌گرفتند، چنانکه برخی این آب را به مناطق شور منتقل می‌کردند.

این استاد دانشگاه افزود: این سیل بهترین خاک را با خود می‌آورد و مردم آن زمان با منحرف کردن مسیر سیل به سمت خاک‌های شور منجر به بهبود خاک برای کشت می‌شدند، کاری که جز در سایه تعاون و همکاری محقق نمی‌شد.


ضرورت تدوین و ارائه الگوی کشت متناسب با هر منطقه

وی با اشاره به بهره وری مطلوب از آب و خاک توسط اسلاف و گذشتگان ما و نیز در عهد رسول‌الله(ص) می‌افزاید: آن زمان مسئولان برای کشاورزان نسخه می‌نوشتند که چه محصولی را چگونه کشت و آبیاری کنند و با اعتمادی که میان آنها وجود داشت به خوبی هم این نسخه‌ها پیاده می‌شد و امروز هم نیاز به نسخه‌های مناسب کشت و آبیاری در هر منطقه از کشور داریم.

وی تصریح می‌کند: نسخه اصلی برای تحقق همه این موارد تقویت تعاون و تعاونی‌ها است که خود مبنای تحقق عدالت و پیشرفت مورد تاکید رهبر معظم انقلاب است.

حسینی می‌افزاید: ایشان در نامگذاری «دهه پیشرفت و عدالت» به خوبی نیاز زمانه را دریافتند و امروز باید راهبرد ما قرار گیرد.

امروز نیاز به نسخه‌های مناسب کشت و آبیاری در هر منطقه از کشور را داریموی با بیان اینکه امروزه با شیوه بهره‌برداری از منابع آب و خاک ظلم فاحشی به نسل آینده می‌کنیم، ادامه می‌دهد: یکی از ابزارهای اجرا و استقرار عدالت و اصلاح در بهره برداری از منابع کشور، «تعاون» است که در پی خود عدالت و عمران را در پی دارد، چنانکه در قرآن کریم و روایات ائمه(ع) هم بر آن تاکید شده از سویی عرصه آموزشی ویژه و میدان تعلیم و تزکیه است.

وی در ادامه با اشاره به وضعیت و شرایط کشور در حوزه کشاورزی می‌گوید : در شرایط کنونی با چالش‌های جدی در بخش آب، اعم از آلودگی و کمبود منابع آبی، خاک و فرسایش آن، جنگل زدایی گسترده و بیابان زایی وسیع و نیز توسعه دام و تامین علوفه آن روبرو هستیم که همه این موارد پایه امنیت غذایی است.
باید تعاونی دانش‌آموختگان کشاورزی و مهندسان این حوزه که کم هم نیستند در هر شهر و بخش ایجاد، تقویت و منسجم شده و این ظرفیت گسترده به عرصه کشاورزی منتقل شودحجت‌الاسلام حسینی با تاکید براینکه این مسائل و چالش‌ها با جلسه، نشست، کتاب و سمینار حل نمی‌شود بلکه باید علم، دانش و حکمت در بحش کشاورزی حاکم شود، می‌افزاید: از این‌رو توسعه تعاون راهکاری متقن است و باید همه جهادگونه به میدان آمده تا مصرف آب و خاک بهینه و مدیریت شود ،زیرا این آب و خاک برای همه نسل ها و همه عصرهاست.

رئیس اندیشکده دین، کشاورزی و محیط زیست دانشگاه امام صادق (ع) با اشاره به اهمیت توسعه دانش در بخش کشاورزی تصریح می‌کند: باید تعاونی دانش‌آموختگان کشاورزی و مهندسان این حوزه که کم هم نیستند در هر شهر و بخش ایجاد، تقویت و منسجم شده و این ظرفیت گسترده به عرصه کشاورزی منتقل شود.

حسینی معتقد است : تشکیل تعاونی مهندسین کشاورزی، می‌تواند منشا خدمات گسترده‌ای برای مناطق روستایی و کشاورزی و نیز تامین امنیت غذایی و تقویت اقتصاد کشور شود.

وی با بیان اینکه انسان‌سازی مقدمه ساخت کشور است، می‌افزاید: در کنار آن ایجاد تشکل تعاونی قوی برای کشاورزان هم اقدامی اساسی در راستای ساماندهی بخش کشاورزی و مدیریت و حفظ منابع است زیرا کشاورزان راس این بخش هستند.

وی در وهله بعد با اشاره به مشکل آب و منابع آبی؛ توسعه کشت دیم و تغییر الگوی کشت با محوریت محصولات و درختان کم آب‌بر را در سایه جهادی همگانی و ارتقا بهره وری آب و خاک با یکپارچه سازی اراضی قابل تحقق دانست.

حجت الاسلام حسینی عنوان می‌کند: اکنون فاجعه عظیم آن است که کشاورزان به سمت کشت‌های آب‌بر رفته‌اند و بی هیچ توجه به وضعیت منطقه، آب، خاک و بارش، کشت می‌کنند، اما تعاونی مهندسان و دانش‌آموختگان بخش می‌تواند با محاسبه وضعیت آب و خاک بهترین و مناسب‌ترین کشت‌ها و شیوه‌های آبیاری را تعیین و جایگزین کرده و تولیدی عاقلانه با بهره‌وری بالای آب و خاک و نیز راندمان بیشتر شکل دهد.

وی در این میان شکل‌گیری تعاونی‌ها در حوزه تولید تا توزیع را برای ساماندهی چرخه تولید تا عرضه و صادرات کشاورزی دارای اهمیت ویژه خواند.

خرده مالکی و تفکیک اراضی از معضلات جدی بخش کشاورزی بوده و فقدان یکپارچگی اراضی منجر به افزایش مصرف آب و کاهش راندمان تولید شده استخرده مالکی و راندمان اندک آب و تولید

حجت الاسلام حسینی در ادامه خرده مالکی و تفکیک اراضی را از معضلات جدی بخش کشاورزی دانسته و می‌افزاید: نبود یکپارچگی اراضی منجر به افزایش مصرف آب و کاهش راندمان تولید شده است و با وجود طی مسیرهای مختلف در دهه‌های گذشته ، این چالش همچنان به قوت خود پابرجاست.
وی تنها راه حل این مساله را تشکیل و تقویت تعاونی‌ها ذکر و عنوان می‌کند: مشکل مالکیت را باید و می‌توان از این طریق حل کرد و در قالب تعاونی‌ها، اعضا به جای تکه تکه کردن آب و خاک، در سود نهایی شریک شوند.

این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه یکپارچگی اراضی و آبیاری منجر به بهره‌وری بالای آب، خاک و ارتقای راندمان تولید می‌شود، می‌افزاید : از سویی منازعات آب و خاک را هم که از گذشته کم نبوده و نیست، از طریق همین تشکل‌ها به سهولت می‌توان حل کرد تا کار منسجم شود.

وی در عین حال تصریح می‌کند: وجود این تعاونی‌ها هیچ تضاد و تداخلی با مسئولیت‌های وزارت جهاد کشاورزی ندارد بلکه وجود تعاونی‌ها در این بخش کمک‌ به آنهاست و مسئولان باید نسبت به این موضوع توجیه شوند.

قم پرس منتظر دریافت اخبار و پیام های هموطنان عزیز می باشد.